چارتر کشتی: صفر تا صد اجاره کشتی

دسترسی سریع به محتوا

چارتر کشتی چیست؟

کلمه چارتر(Charter) اصطلاحی قدیمی است که در لغت به معنای سندی است که توسط شخص حاکم کشور یا یکی از مقامات کشوری صادر شده باشد. اما اصطلاح چارتر در مفاهیم مربوط به حمل و نقل دریایی و هوایی از تقریبا 200 سال پیش ظهور کرد.

در اصطلاح امروزی، معنای چارتر از ترجمه قدیمی آن چندان فاصله نگرفته است، زیرا همچنان چارتر به سندی اشاره دارد که یک فرد ذ‌ی‌­صلاح آن را امضا می‌­کند اما فضای استفاده از آن به فضای تجارت و کسب و کار تغییر کرده و طبیعتا ذ‌ی‌نفعان آن نیز تغییر کرده‌­اند.

در واقع در حال حاضر چارتر به معنای آن است که یک دارایی یا حق مشخصی برای مدت زمان مشخص و نیز با هدف مشخص توسط چارتر دهنده به چارتر گیرنده ارائه شود.

تعریفی که تقریبا قرارداد اجاره که طی آن منافع مال برای مدت زمان مشخص به مستاجر تعلق می‌­گیرد، مطابقت دارد.

در خصوص برخی از اموال، منافع شخصی ایجاب می‌­کند که اجاره مال بر خرید آن رجحان داشته باشد. دلایل مختلفی همچون قیمت زیاد مال، عدم نیاز همیشگی به آن، دوری کردن از هزینه‌­های استهلاک و تعمیرات می‌­تواند دلیل این امر باشد.

کشتی­‌ها نیز یکی از اموالی هستند که معمولا با قرارداد اجاره دست به دست می‌شوند.

یعنی یک شخص حقیقی یا حقوقی آن را مالک است و طی قراردادهای اجاره متعدد، منافع و خدمات آن را به اشخاص متعددی در طول دوران حیات کشتی منتقل می‌­سازد.

هدف از اجاره کشتی می‌­تواند تجاری یا شخصی، انتقال بار یا مسافر، به صورت بلند مدت یا یک مرتبه باشد، قراردادهای چارتر است که این موارد و نیز دیگر شرایط قرارداد همچون تعهدات هر یک از طرفین، مدت قرارداد، مبلغ قابل پرداخت، نحوه پرداخت و نیز مشخصات کشتی از مدت کارکرد و سلامت کشتی تا مدارک و اسناد مربوط به آن را شامل می­‌شود.

برای آن که کشتی مورد اجاره و توافقات طرفین به نحوی باشد که بیشترین منافع را از هر دو طرف تامین کرده و نیز با خواست حقیقی آن­‌ها مطابقت داشته باشد، انواع گزارش‌­های کارشناسی برای کشتی­‌ها در نظر گرفته شده است.

گزارشاتی که در ابتدایی‌­ترین آن­‌ها وضعیت سلامت کشتی اعلام شده است و دیگر موارد تخصصی را نیز شامل می‌­شود.

حال با توجه به اینکه حمل و نقل دریایی اولین انتخاب در انتقال مرسولات در حمل و نقل بین المللی است و روزانه کشتی‌­های متعددی از بنادر مختلف حرکت کرده و انواع مرسولات را جابه‌­جا می‌­کند، و با توجه به اینکه قرارداد چارتر یکی از انواع روش‌­هایی است که طی آن می‌­توان منافع و کارکرد کشتی را در اختیار درآورد، در ادامه به مزایا و معایب چارتر کشتی می‌­پردازیم.

مزایای چارتر کشتی

همانطور که پیش از این اشاره شد چارترینگ کشتی بدین معناست که منافع و قابلیت کشتی و اجازه استفاده از آن برای مدت زمان مشخصی یا تعداد سفرهای مشخصی از طرف مالک کشتی به اجاره کننده منتقل گردد.

همچنین دانستیم که چارترینگ کشتی به عنوان یکی از انواع مرسوم قراردادها در حمل و نقل دریایی به شمار می‌­رود که نسبت به انواع مختلف قراردادها طبیعتا نکات مثبت و چالش‌­هایی دارد. در این بند قصد داریم به مزایای قرارداد چارتر کشتی بپردازیم.

استفاده از قرارداد چارتری برای هر دو مالک کشتی و نیز اجاره کننده کشتی نکات مثبتی به همراه می‌­آورد که از ­جمله آن‌­ها می‌­توان به موارد ذیل اشاره کرد.

اجاره دادن کشتی مزیت‌هایی برای مالک آن دارد که به اختصار توضیح داده‌ایم:

• مزایای استفاده از قرارداد چارترینگ برای مالک کشتی را بیش از هر چیز باید در تسلط مالک به نحوه استفاده از کشتی جستجو کرد.

به عبارت دیگر در قرارداد چارترینگ، شرایط استفاده و نیز استقرار کشتی­‌ها کاملا تشریح شده و مالک کشتی از این حق و امتیاز برخوردار است که با توجه به ملاک‌­ها و آنچه که برای وی اهمیت اصلی را دارد، شرایط و موارد مورد نظر خود را در قرارداد بگنجاند.

حتی مالک کشتی می‌­تواند نگهداری از کشتی را راسا بر‌عهده گرفته و در نتیجه به جای تعهدات قراردادی مستاجر، به کارکنان خود اعتماد نماید.

همچنین تاجری که قصد دارد کشتی خود را به طریق چارتری اجاره داده و از محل اجاره کشتی تحصیل منفعت نماید، می‌­تواند در سفارش کشتی، طراحی مورد نظر خود را به نحوی اعلام نماید که با توجه به بازار هدف وی و نیز شرایط معمول، کشتی اولا برای قرارداد چارترینگ جذابیت داشته باشد و ثانیا عمر و استهلاک آن مناسب باشد.

البته که مالک، چنانچه لازم تشخیص دهد، می‌­تواند در حین استفاده از کشتی و در فواصل بین قراردادهای اجاره، تغییرات ساختاری در کشتی ایجاد نماید، برای مثال امکان استفاده از سوخت­‌های جایگزین را در کشتی ایجاد نماید.

در نهایت آن که اجاره دادن کشتی در قالب قراردادهای چارتر، به مالک این اجازه را می‌دهد که از امکانات و عمر کشتی خود به نحو احسنت استفاده کرده و تداوم در ارائه خدمات و در نتیجه کسب سود و درآمد را برای خود به همراه آورد.

زیرا تنظیم قرارداد اجاره به مالک اجازه می‌­دهد که با تجار مختلفی کار کند، حال آنکه اگر قصد استفاده شخصی داشت ناگزیر بود که به شرایط بازار و وضعیت کسب و کار متکی باشد.

• مزایای اجاره‌کننده کشتی چارتری نیز همچون مالک کشتی شامل موارد متعددی است که از ­جمله آن­‌ها باید به نوع این سرمایه­‌گذاری اشاره کنیم.

جالب است که بدانید اجاره کشتی که جایگزین خرید آن شود، با توجه به شرایط و وضعیت می‌­تواند به عنوان یک استراتژی سرمایه‌گذاری سبک شناخته شود که در نتیجه کمترین سرمایه به بیشترین سود بدل می‌­گردد.

همچنین باید اشاره شود که مالک کشتی، از زمانی که کشتی مورد نظر خود را به کارخانه کشتی سازی سفارش می‌­دهد، حداقل باید بین 2 تا 3 سال مدت انتظار را در نظر داشته باشد.

با توجه به وضعیت‌­های متغیر بازارهای جهانی در این مدت ممکن است که تاجر به عوض سود کردن از محل کشتی تازه خریده شده، متحمل ضررهای سنگین شود.

حال آن که شخصی که به طریق قرارداد اجاره منافع کشتی را در اختیار خود می‌­گیرد، به محض امضای قرارداد و شروع دوره اجرایی قرارداد می‌­تواند از کشتی استفاده نماید که در نتیجه مدت انتظار به سرمایه‌­گذاری وی برخورد نمی‌­کند.

شرایطی که برای فسخ و خاتمه قرارداد در نظر گرفته شده است، ممکن است که به مستاجر این اجازه را بدهد که در صورت وجود شرایط خاص و قراردادی، اجاره نامه فی‌مابین را فسخ نماید که این بندهای قراردادی می‌­توانند از حدوث ضرر احتمالی در آینده به میزان قابل توجهی بکاهند.

البته در نظر داشته باشیم که هزینه اجاره کشتی به طریق قرارداد چارتری، معمولا قیمت معقولی است و شاید حتی نیازی به فسخ قرارداد پیدا نشود.

معایب چارتر کشتی

در بند پیشین با مزایای قراردادهای چارتر کشتی آشنا شدیم، اما نباید تصور کرد که این قراردادها از هر نوع چالش یا عیوبی مبرا هستند. طبیعتا قراردادهای چارتر نیز همچون هر نهاد حقوقی دیگری، علاوه بر مزایای منحصر به فرد، با چالش‌­های دست و پنجه نرم می‌­کنند.

شاید مهم‌­ترین نقطه ضعف در قراردادهای چارتر را بتوان به عدم آگاهی کامل طرفین نسبت داد. در واقع باید در نظر بگیریم که قرارداد اجاره کشتی، نه تنها یک قرارداد با ارزش اقتصادی قابل توجه است، بلکه برخلاف تصورات اولیه، پیچیدگی­‌های منحصر به فردی نیز دارد.

اولین نکته‌­ای که باید در نظر گرفته شود، مطابقت شرایط کشتی با نیت مستاجر است. در واقع شخصی که قصد اجاره کشتی را دارد، ضروری است که از گزارش‌­های کارشناسی و نظر اشخاص متخصص کمک بگیرد تا کشتی مطابق با شرایط مورد نظر خود پیدا کند.

پنهان کردن عیوب در کشتی­‌هایی که به صورت متوالی و به طریق قرارداد اجاره مورد استفاده اشخاص مختلف قرار می‌­گیرد، دیگر چالشی است که ممکن است مستاجر با آن مواجه شود.

حل و فصل اختلافاتی که از دل قراردادهای اجاره کشتی برمی‌­آید، نه تنها زمان طولانی ادامه پیدا می‌­کند بلکه هزینه‌­ای که به طرفین تحمیل می‌­شود و نیز در نهایت ریسک­‌های اجرای رای قضایی تماما از چالش‌­های قراردادهای چارتری هستند.

در واقع تقریبا کل بندهای قرارداد چارتر کشتی را می‌­توان با توافق طرفین تغییر داد یا شرایط آن را تعدیل کرد.

با این حال و در شرایط استاندارد، قراردادهای چارتر کشتی را به چند مدل مشخص تقسیم می‌­کنند که در ماهیت با هم یکسان هستند اما در برخی شرایط با هم متفاوت­ند.

در واقع این نوع تقسیم‌­بندی قراردادهای اجاره کشتی، بیشتر به این نکته باز‌می‌­گردد که برخی از انواع قراردادها در عرف بین تجار، مالکین و مستاجرین مورد توجه قرار گرفته و به دلیل تکرار و تعدد، نوعی از قراردادهای رایج را ایجاد کرده است.

مهم­‌ترین تقسیم‌­بندی قرارداد چارتر کشتی، شامل تقسیم به چارترینگ کشتی بر اساس زمان، چارترینگ کشتی بر اساس سفر و چارترینگ کشتی بدون خدمه هستند که در ادامه هر کدام را بررسی می‌­کنیم.

بر اساس زمان

قرارداد چارترینگ کشتی بر اساس زمان، همان­گونه که از نام آن برمی‌­آید، در محوریت مدت زمان اجاره می‌­چرخد.

به عبارت دیگر، در این نوع از قرارداد، کشتی موضوع قرارداد برای یک بازه زمانی خاصی به مستاجر اجاره داده می‌­شود.

در چارترینگ بر اساس زمان، خدمه کشتی همچنان به فعالیت خود ادامه می‌­دهند و در واقع خدمات کشتی است که برای بازه زمانی خاصی به مستاجر اختصاص داده شده است، در نتیجه مالک کشتی همچنان مدیریت کننده کشتی نیز خواهد بود.

در چارترینگ بر اساس زمان، مستاجر این حق و اختیار را داراست که در مدت زمان اعتبار قرارداد هر تعداد سفری که نیاز داشته باشد بین هر مبدا و مقصدی و هر مسیری که مورد پذیرش نامبرده باشد را با کشتی ترتیب دهد.

در طی مدت هر سفر نیز کنترل عملیاتی کشتی کاملا به مستاجر اختصاص دارد.

البته که ممکن است طرفین از حیث آزادی‌­ها و اختیارات مستاجر، در قرارداد فی‌­مابین، شروطی را ترتیب داده باشند، اما تصور اولیه بر اختیارات کامل نامبرده در مدت زمان تداوم قرارداد اجاره است.

استفاده از قرارداد چارترینگ بر اساس زمان، به ویژه توسط شرکت‌­ها و تجاری که خدمات حمل و نقل کانتینرهای حاوی مرسوله را ارائه می‌­دهند بسیار مورد پسند است.

این گروه برای دوره­‌های زمانی چند ساله، خدمات کشتی را به طریق قرارداد چارترینگ در اختیار خود در‌می‌­آورند و مطابق با برنامه­‌های سفر خود از کشتی استفاده می‌­نمایند.

بر اساس سفر

در قرارداد چارترینگ کشتی بر اساس سفر، دیگر مدت زمان مشخصی خدمات کشتی در اختیار مستاجر قرار ندارد، بلکه کشتی برای انجام یک سفر خاص، که اطلاعات مبدا، مقصد و مسیر حرکت در قرارداد قید شده است، در اختیار مستاجر قرار می‌­گیرد.

در چارترینگ بر اساس سفر نیز، کشتی به همراه خدمه در اختیار مستاجر قرار می‌­گیرند و در نتیجه در این نوع از قرارداد هم خدمات کشتی است که به مستاجر اختصاص داده می­‌شود.

اما در این نوع از قرارداد، مهم نیست که مدت زمان سفر چقدر به طول انجامد، بلکه ضروری است که کشتی سفر خود را از بندر مبدا تا بندر مقصد و نیز در صورت لزوم در بنادر واسط انجام دهد و با تحویل مرسولات در بندر مقصد، قرارداد چارترینگ به پایان خود خواهد رسید.

البته که در قرارداد چارترینگ بر اساس سفر نیز طرفین می‌­توانند هر‌گونه تعهد، حقوق و مزایای مازاد را با توافق یکدیگر در قرارداد بگنجاند و مادامی که توافقات فی‌­مابین با قوانین آمره در تعارض نباشد، لازم اجرا بین ایشان خواهد بود.

برای مثال ممکن است که نوع بار قابل حمل در این قرارداد چارترینگ را محدود به موارد خاص کرده باشند یا مستاجر تعهد کرده باشد که نوع خاصی از بار را با کشتی منتقل نسازد یا آن که دیگر نکات مربوط به سفر یا بار را با توافق یکدیگر دستخوش تغییر یا محدودیت ساخته باشند.

بدون خدمه

سومین نوع متداول از قراردادهای چارترینگ کشتی، شامل اجاره کشتی بدون خدمه است.

در این نوع از قرارداد، مستاجر کنترل کامل بر کشتی دارد زیرا تنها کشتی و وسایل مربوط به آن است که در اختیار مستاجر قرار می‌­گیرد و مالک قدرت مدیریت خود از طریق خدمه کشتی را از دست می‌­دهد.

در این نوع از قرارداد، طبیعتا مالک کشتی تنها خود کشتی را تامین کرده است و تامین دیگر نیازهای کشتی و هزینه‌­هایی که هر کدام به همراه داشته باشند به عهده مستاجر است.

قراردادهای چارترینگ بدون خدمه، مزیت اصلی که برای مستاجر دارد، در حذف مدت زمان انتظار برای ساخت کشتی و نیز کاهش قیمت کشتی به هزینه اجاره آن برای مدت معین است.

اما مسئولیت‌­های قانونی و مالی کشتی، مطابق با توافقات قراردادی فی‌­مابین، قوانین آمره و نیز عرف مسلم در این قبیل از قراردادها به عهده مالک کشتی باقی خواهد ماند.

نکته دیگر آن که چارترینگ بدون خدمه کشتی، معمولا مدت زمان طولانی به قوت خود باقی است و مدت اعتبار قرارداد را برای چند تا چندین سال تنظیم می‌­کنند، البته اصولا بندهایی برای فسخ قرارداد به نفع هر یک از طرفین، در قرارداد پیش‌­بینی می‌­کنند.

چارترینگ کشتی بدون خدمه بیشتر برای کشتی‌­های فله­‌بر یا کشتی‌­های تانکردار رایج است و در نهایت آن که مدیریت فنی کشتی به عهده مالک آن باقی خواهد ماند لیکن مسئولیت ایمنی کشتی و نیز مدیریت عملیاتی آن برای مدت زمان قرارداد، به مستاجر منتقل می‌­گردد.

• اولین نکته‌­ای که باید به آن اشاره کنیم، تقسیم هزینه‌­های کشتی است.

توضیح آن که چنانچه مالک کشتی بخواهد راسا از کشتی برای مقاصد تجاری یا حمل و نقل کالا و خدمات بهره ببرد، ناگزیر است که علاوه بر هزینه خرید کشتی، از عهده هزینه­‌های اجرایی و عملیاتی، پرسنل، بیمه و خدمات، استهلاک و در کل هر آن چه از انواع هزینه که برای کشتی­‌ها قابل تصور است برآید.

حال آن که زمانی که مالک کشتی را به هدف اجاره دادن تهیه می‌­کند، اولا از محل اجاره دادن کشتی مبلغی از هزینه‌­های پیشین را بلافاصله جبران می‌­سازد و ثانیا در مرحله بهره­‌برداری از کشتی هزینه‌­های قابل تصور آن، بین مالک و مستاجر تقسیم خواهد شد که با توجه به توافقات طرفین و نوع قرارداد می­تواند به انحا مختلف باشد.

• نکته دیگر در قراردادهای چارترینگ کشتی، تقسیم مدیریت و مسئولیت‌­های کشتی است.

توضیح آن که استفاده از کشتی برای مقاصد تجاری یا حمل و نقل بین المللی طبیعی است که از انواع مسئولیت‌­ها و نیازهای مدیریتی همچون مدیریت عملیات، مدیریت نیروی انسانی، تامین نیازهای جاری و ثابت، مدیریت مالی و دیگر موارد تشکیل شده باشد.

حال زمانی که مالک کشتی از مالک منافع کشتی مجزا می‌­دهد، مسئولیت­‌ها بین دو شخص تقسیم می­‌شود و در نتیجه نه تنها بهترین بهره­‌وری از کشتی انجام می‌­شود، بلکه هزینه‌­هایی که ناشی از اشتباه یا خطای انسانی یا سیستمی باشد نیز کاهش یافته یا بین طرفین تقسیم می­‌شود.

• نکته بعدی که باید اشاره کنیم، منعطف بودن بندهای قرارداد چارترینگ است که می‌­تواند نیازها و منافع هر یک از مالک و مستاجر کشتی را به بهترین نفع تامین نماید.

برای مثال در قرارداد چارترینگ کشتی بر اساس زمان، قرارداد فی‌­مابین حول محور زمان قرارداد می‌­چرخد.

یعنی در این قرارداد، مدت زمان اجاره کشتی نقش حیاتی داشته و دیگر بندهای قرارداد را طرفین می­‌توانند به صلاح‌دید خود تنظیم نمایند.

حال آن که در قرارداد چارترینگ کشتی بر اساس سفر، آنچه که بنیان قرارداد اجاره را تشکیل می‌­دهد، انتقال منافع کشتی برای یک سفر خاص به مستاجر بوده و دیگر بندها و شرایط قرارداد قابل  گفتگو و تعدیل است.

در نتیجه همان­گونه که مشاهده می‌­شود، تنظیم قرارداد چارترینگ کشتی، می‌­تواند هزینه­‌ها و مسئولیت­‌های هر یک از مالک و مستاجر را تقسیم کرده و در نتیجه ریسکی که هر کدام متحمل می­‌شوند را تعدیل نماید.

همچنین با توجه به نقاط ضعف و قوت و نیز نیاز هر شخص، می‌­تواند تصمیم بگیرد که در محل مالک کشتی قرار گیرد و منافع آن را به اجاره دهد یا آن که به عنوان مستاجر تنها از منافع کشتی منتفع گردد.

هزینه سرمایه ساخت و تجهیز کشتی

این قسم از هزینه که شامل پرداخت ثمن کشتی برای ساخت و تحویل است، به عهده مالک می‌­باشد.

همچنین تجهیزات کشتی که ممکن است در ابتدا ساخت کشتی تهیه شوند و یا در ادامه دوران حیات کشتی، لزوم تهیه آن‌­ها و یا تعمیر یا جایگزینی آن ایجاد گردد، تماما بر عهده مالک کشتی قرار دارد.

هزینه‌های عملیاتی (OPEX) کشتی

هزینه‌­های عملیاتی کشتی، به هزینه‌­هایی باز‌می‌­گردد که برای ادامه حیات و کارکرد کشتی ضروری هستند.

هزینه­‌های همچون نگهداری و استهلاک کشتی، هزینه تامین اسناد و مدارک که مطابق با قوانین ملی و بین المللی برای فعالیت کشتی ضروری هستند نیز در این گروه قرار می‌­گیرد که تماما به عهده مالک است.

زیرا مالک باید کشتی را آماده بهره­‌برداری نگه دارد تا منافعی برای آن متصور و قابل اجاره باشد.

هزینه­‌های دوره‌­ای کشتی

هزینه­‌های دوره‌­ای شامل انواع هزینه­‌هایی است که برای ادامه حیات و کارکرد مناسب کشتی ضروری هستند.

برای مثال انواع بازرسی‌­های فنی و دوره­‌ای که برای کشتی ضروری است، یا تایید صلاحیت­‌های کشتی یا تامین قطعاتی که به صورت دوره­‌ا‌ی باید تمدید شوند و کلیه این موارد برای ادامه امکان کاربری کشتی ضروری هستند، باید توجه مالک کشتی تامین گردد.

هزینه­‌های سفر با کشتی

هزینه­‌های سفر به کلیه مواردی گفته می‌­شود که اختصاص به هر سفر داشته، برای انجام سفر ضروری هستند و پس از خاتمه سفر اثری از آن برای سفرهای آتی باقی نخواهد ماند.

این هزینه­‌ها که مواردی همچون هزینه سوخت، حق العبورها مانند عوارض کانال، هزینه‌های بندری یا هزینه­‌های بکسل را شامل می‌­شود.

هزینه‌­های سفر به خصوص در قراردادهای چارترینگ از نوع سفر، اصولا با مالک کشتی است اما در صورت توافق طرفین، ممکن است که پرداخت آن را مستاجر عهده‌دار شود.

اما هزینه­‌های جابه‌­جایی محموله همچون هزینه بارگیری و تخلیه، اصولا بر عهده مستاجر هستند مگر در چارترینگ از نوع سفر که مالک متعهد است کشتی را جهت اجرای سفر در اختیار مستاجر قرار داده باشد که در این صورت این بخش از هزینه‌­ها را نیز تامین خواهد کرد.

در نهایت آن که هزینه‌­های سفر و نیز هزینه‌­های آماده­‌سازی و انتقال محموله، جز بخشی هستند که بیشترین تنوع را دارا بوده و با توجه به توافقات طرفین ممکن است جز تعهدات مالک به حساب آیند و یا آن که از مستاجر دریافت شوند و یا حتی مستاجر راسا تامین مواد ضروری را بر عهده بگیرد.

همچنین باید اشاره شود که در چارترینگ سفر و مدت دار که کشتی با خدمه در اختیار مستاجر قرار می‌­گیرد، طبیعی است که هزینه نیازهای خدمه و نیز حقوق خدمه بر عهده مالک کشتی خواهد بود، حال آن که چنانچه تامین خدمه کشتی به عهده مستاجر باشد، نامبرده راسا باید از عهده تامین نیازهای خدمه نیز برآید.

نمونه قرارداد چارتر کشتی و مفاد آن

قرارداد اجاره کشتی، همچون هر قرارداد دیگری، یک نهاد حقوقی است که از قانون ملی یک کشور تبعیت می‌­نماید. در واقع جالب است بدانید که نهادهای حقوقی همچون قراردادها نیز تابعیت دارند.

تابعیت قرارداد یعنی اینکه اولا قرارداد باید مطابق با قوانین آمره کشور متبوع تنظیم شده باشد، ثانیا نحوه حل و فصل اختلافات، الزام به اجرای تعهدات و موارد دیگر مطابق با قانون ملی متبوع اجرا می‌­گردد.

در صورتی که طرفین یک قرارداد، تبعه دو کشور باشند و یا آن که موضوع قرارداد در کشور دیگری واقع شده باشد یا محل اجرای قرارداد در کشور دیگری واقع شده باشد، قرارداد از نوع بین ­المللی خواهد بود.

قراردادهای بین ­المللی بیش از هرچیز به توافقات دو طرف پایبند هستند، همچنین قانون حاکم بر قرارداد و نیز نحوه حل و فصل اختلافات منتج از قرارداد نیز، توسط طرفین در ضمن قرارداد تعیین تکلیف می­‌گردد.

به سبب تنوع قوانین ملی و بین‌­المللی است که مفاد قراردادها، اعم از آن که قرارداد ملی باشد یا خصیصه بین‌­المللی داشته باشد، با هم تفاوت‌­هایی دارد، لیکن برخی از ارکان چنان اساسی هستند که تصور غیبت آن در قرارداد نمی‌رود و ضرورتا باید طرفین ضمن قرارداد به آن‌­ها توافق کرده و خود را به آن ملتزم ساخته باشند.

در خصوص قرارداد اجاره کشتی نیز برخی از مواردی که حتما باید در قرارداد ذکر شده باشند وجود دارند که در ادامه هر کدام را به اختصار توضیح می‌­دهیم.

اطلاعات صاحب کشتی (مالک)

مالک کشتی یکی از طرفین قرارداد است که باید کشتی در مالکیت نامبرده قرار داشته باشد و به دلیل صلاحیتی که از مالکیت خود به دست آورده است، منافع کشتی خود را برای مدت معین یا سفر خاصی به مستاجر منتقل نماید.

در نتیجه طبیعتا اطلاعات هویتی مالک کشتی باید در قرارداد قید گردد.

اطلاعات اجاره کننده کشتی (مستاجر)

اجاره‌کننده کشتی، طرف دیگر این قرارداد است که منافع کشتی را در اختیار می‌­گیرد و در مقابل اجاره‌بهای کشتی را به مالک می‌­پردازد.

در نتیجه اطلاعات هویتی مستاجر نیز ضرورتا باید در قرارداد قید گردد و اصولا در اولین ماده از قرارداد یا حتی در مقدمه قرارداد، ذکر می‌­گردد.

نام، مشخصات و ظرفیت کشتی

هر کشتی از تابعیت یک کشور خاص برخوردار است و به همین سبب نام خاص، شماره خاص و اطلاعات ثبتی دارد.

همچنین ظرفیت کشتی‌­ها با هم متفاوت است. از آنجا که موضوع قرارداد چارترینگ کشتی، منافع کشتی است، طبیعی است که اطلاعات کشتی نیز باید در قرارداد ذکر گردد. که این اطلاعات حداقل از نام، مشخصات و ظرفیت تشکیل خواهد شد.

مقدار و مشخصات بار

موضوع قرارداد چارترینگ اجاره کشتی است، اما اجاره کشتی برای چه مدت یا انتقال چه مرسوله‌­ای، یا انجام چه سفری؟

پاسخ به این سوالات دیگر بخش از قرارداد اجاره کشتی است. یعنی ضرورتا باید در قرارداد ذکر شده باشد که توافق طرفین در انتقال منافع کشتی برای چه مدت خاص یا سفر خاصی باشد و همچنین شرایط بار و محموله، اعم از شروط ایجابی و سلبی باید در قرارداد ذکر گردد.

البته لزومی نیست که مشخصات بار دقیقا پیش‌­بینی شده باشد لیکن ضرورت دارد که محدوده توافقات طرفین در خصوص بارهای مجاز و ممنوع در قرارداد قید شده باشد.

بنادر مقصد یا محل بارگیری و تخلیه

منافع کشتی طبیعتا شامل حمل و انتقال مرسولات از طریق دریایی است. حال مستاجر اجازه دارد که از منافع کشتی برای چه سفر یا سفرهایی استفاده نماید، شرایط بنادر و محل بارگیری و تخلیه باید چگونه باشد، آیا بنادر خاصی باید از حوزه اختیارات مستاجر حذف گردد یا آن که تنها بنادر خاصی مجاز برای استفاده باشند؟ تمامی این نکات نیز باید در قرارداد ذکر گردند.

نرخ کلی اجاره بها و کرایه

آنچه که مستاجر به مالک می‌­پردازد، یعنی تعهد مستاجر در مقابل مالک کشتی، شامل اجاره بهای کشتی است.

در نتیجه طبیعی است که عوض قرارداد یعنی مبلغ اجاره‌بها، شرایط پرداخت و نحوه پرداخت، شخص یا اشخاصی که پرداخت باید در حق ایشان انجام گیرد و نیز مدت زمانی که پرداخت باید طی آن انجام شود، در قرارداد ذکر گردد.

در واقع این بند یکی از شرایطی است که لزوما باید در قرارداد ذکر شده باشد تا قرارداد معتبر تلقی شود.

زمان و مکان تحویل کشتی

کشتی بنا به توافقات طرفین باید در اختیار مستاجر قرار گیرد تا امکان استفاده از منافع آن برای مستاجر فراهم گردد.

تحویل کشتی که ممکن است با خدمه یا بدون خدمه صورت گیرد، به این معناست که مدیریت عملیاتی کشتی در حین سفر باید به مستاجر تحویل شود. این امر باید در زمان یا مکان مقرری صورت گیرد که زمان و مکان آن باید در قرارداد ذکر شده باشد.

در غیر این صورت نحوه اجرای قرارداد شفاف نخواهد بود و ممکن است حتی صحت قرارداد را مخدوش نماید.

تعهدات و سایر شرایط مالک کشتی و اجاره کننده

در هر قراردادی طرفین علاوه بر تعهد اصلی که شامل عوضین قرارداد است، می‌­توانند تعهدات تکمیلی نیز عهده‌­دار شده باشند که این تعهدات لزوما باید در قرارداد ذکر شوند.

برای مثال ممکن است که مالک و مشتری هر دو نفر مسئول تامین برخی از شرایط خاص تلقی شده و در صورت نقض تعهد، پرداخت خسارت را عهده‌­دار شده باشند.

کلیه این موارد نیز باید در قرارداد ذکر گردند. در نهایت آن که سکوت قرارداد در خصوص تعهدات جانبی، اصولا به معنای عدم وجود هر گونه تعهد جانبی تفسیر می­‌شود.

طرفین قرارداد در چارتر کشتی

شرایط اساسی که باید در یک قرارداد اجاره کشتی لزوما قید شده باشد را در بند پیشین معرفی کردیم.

همچنین اشاره کردیم که طرفین قرارداد و مشخصات ایشان لزوما باید در قرارداد ذکر شوند که تعهدات و حقوق و اختیارات منتج از قرارداد در حق ایشان اجرا خواهد شد.

اما جالب است که بدانید که در یک قرارداد اجاره کشتی، ممکن است که سه طرف دخیل باشند.

یعنی علاوه بر مالک و مستاجر، شخص سومی نیز معمولا در قراردادهای اجاره کشتی وجود دارد که در ادامه معرفی هر کدام را انجام خواهیم داد.

مالک کشتی

همان­طور که اشاره کردیم هر کشتی تحت تابعیت یک کشور خاص قرار دارد.

در واقع هر کشتی تحت نام و شماره خاصی در دفاتر مخصوص ثبت شده است که نه تنها تابعیت کشتی را نشان می­‌دهد، بلکه مالک فعلی و مالک­‌های پیشین کشتی، مشخصات و ویژگی­‌های کشتی را نیز در بر دارد.

همچنین کشتی نیز همچون هر مال دیگری سند مالکیت دارد. سند مالکیت نه تنها مالک کشتی را مشخص می‌­کند، بلکه به مالک اختیارات و حقوق ملوکانه نیز می­‌بخشد که از جمله این حقوق همان تنظیم انواع قراردادها راجع کشتی همچون قرارداد اجاره است.

در نتیجه شخص یا اشخاصی که طی اسناد ثبتی، به عنوان مالک یک کشتی خاص شناخته و معرفی شده‌­ا‌ند، یکی از طرفین قرارداد اجاره را تشکیل می‌­دهند که امضا و نیت ایشان برای ایجاد و اجرای قرارداد چارترینگ ضرورت داشته و باید قابل احراز باشد.

اجاره‌کننده

اجاره کننده یا مستاجر کشتی، طرف دوم قرارداد چارترینگ کشتی است. مستاجر هر شخص یا اشخاص حقیقی یا حقوقی است که در مقابل پرداخت اجاره‌بها، منافع کشتی را برای مدت زمان خاص یا برای سفری خاص تماما در اختیار می‌­گیرد.

در نتیجه اجاره کننده، طبق بندهای قرارداد اجاره، مالک منافع کشتی می‌­شود و می­تواند از این حق خود طبق بندهای قرارداد استفاده نماید.

اجاره کننده، نیز همچون مالک کشتی، برای مصداق یافتن یک قرارداد اجاره ضروری است و نقض در اطلاعات این شخص، به نقض در قرارداد منجر خواهد شد.

فورواردر

فورواردرها در واقع دلالانی هستند که واسط بین مستاجر و مالک کشتی قرار می‌­گیرند.

توضیح آن که نه تنها مستاجران نمی‌­توانند راسا کشتی مورد نظر خود را شناسایی و پیدا کنند بلکه مالکین نیز در پیدا کردن مستاجر مناسب اصولا به مشکل برمی‌­خورند.

فورواردر در یک قرارداد اجاره کشتی، می‌­تواند با در اختیار داشتن اطلاعات انواع کشتی­‌ها و مالکان آن‌­ها، هر مستاجری را راهنمایی کرده و قرارداد اجاره مناسبی بین مستاجر و مالک کشتی ترتیب دهد.

طبیعتا این گروه نیز در مقابل ارائه خدمات خود حق الزحمه دریافت می­‌کنند. حق الزحمه ایشان اصولا شامل کمیسیونی است که با درصدی از کرایه کشتی برابر است و پیش از امضای قرارداد با توافق طرفین تعیین و توسط یکی از طرفین یا هر دو مالک و مستاجر پرداخت می‌­گردد.

همچنین باید اشاره شود که فورواردر در مقابل تعهدات هر یک از طرفین هیچگونه مسئولیتی نداشته و اجرای قرارداد نه حقی برای وی ایجاد می‌­کند و نه تعهدی به وی تحمیل می­‌سازد، نامبرده تنها واسطه بین مالک و مستاجر تا امضای قرارداد است و به محض امضای قرارداد چارترینگ کشتی، نقش فورواردر خاتمه می‌­یابد.

جستجو و انتخاب چارتر مناسب

اولین قدم در تنظیم یک قرارداد چارترینگ و اجرای آن، جستجو انتخاب چارتر مناسب یا همان کشتی مناسب است.

همانطور که اشاره کردیم، پیدا کردن کشتی مناسب معمولا توسط واسطه‌­ها انجام می‌گیرد. اما اشخاص واسطه برای آن که بتوانند کشتی مناسب را به شما معرفی نمایند، ضروری است که اطلاعات اولیه‌­ای از شما دریافت کرده باشند.

در نتیجه جهت پیدا کردن کشتی مناسب، اولین اقدامی که باید صورت گیرد آن است که اطلاعات بار یا سفر مورد نظر یا مدت زمانی که کشتی را در اختیار خواهید داشت را به شرکت یا شخص واسطه اعلام نمایید.

این اطلاعات لزوما باید شامل موارد ذیل باشد:

1. نوع بار
2. زمان بارگیری
3. تناژ بارگیری
4. نوع کشتی مورد نظر
5. سایز مد نظر
6. پورت بارگیری
7. پورت تخلیه‌ی بار
8. مقدار تناژی که صاحب کالا می تواند در روزانه بارگیری و تخلیه نماید

پس از آن که اطلاعات ضروری را در اختیار واسطه قرار دادید، باید با توجه به آیین‌­نامه‌های داخلی فورواردر، آنچه که ادعا کرده‌­اید را به مرحله اثبات برسانید.

برای مثال چنانچه یک بار خاص را مدنظر قرار داشته باشید، باید کارشناسی مرسوله را پذیرفته و مشخصاتی که اعلام کرده‌­اید با مشخصاتی که کارشناس برآورد می‌­نماید، مطابقت پیدا کند.

یا ممکن است که تمکن مالی شما مورد پرسش قرار گیرد، یا جوازهای مربوطه از شما مطالبه شود. تمام این اقدامات به سبب آن است که از قطعیت درخواست شما و نیز نیازهای حقیقی شما کسب اطلاع شده باشد.

پس از آن که اطلاعات لازم را در اختیار فورواردر قرار دادید، این شخص می­تواند به شما قرارداد مناسب را پیشنهاد دهد.

برای مثال ممکن است که شما تصور کنید چارترینگ از نوع سفر برای شما گزینه مناسبی است لیکن پس از ارائه اطلاعات و بررسی­‌های کارشناسانه، مشخص شود که تنظیم قرارداد چارترینگ از نوع زمان گزینه مناسب‌­تر و اقتصادی‌­تری برای شما خواهد بود.

در هر حال پس از آن که شخص واسطه با شما توافق نمود، نسبت به معرفی کشتی مناسب به شما اقدام می‌­کند.

همچنین اشاره کنیم که نه تنها کشتی باید با توجه به خواست شما متناسب انتخاب شده باشد، بلکه از حیث قوانین برای سفر یا سفرهای مورد نظر شما، برای مبدا، مقصد و مسیر انتقال، نوع مرسوله، حجم و وزن مرسوله، نحوه بارگیری و تخلیه، روش و زمان پرداخت، تعهداتی که شما بر عهده خواهید گرفت و دیگر جزئیات باید تماما با توجه به خواست و نیاز شما تعیین و کارشناسی شده باشد.

در نتیجه انتخاب چارتر مناسب به معنای انتخاب قرارداد چارتری و نیز کشتی مناسب برای شماست که تماما توسط فورواردر صورت خواهد گرفت.

پرداخت هزینه

همان­طور که پیش از این اشاره کردیم، هزینه­‌های مختلفی در یک قرارداد چارترینگ کشتی قابل تصور است که از اجاره‌بها کشتی شروع شده تا هزینه‌­های سفر و هزینه‌های عملیاتی ادامه پیدا می­‌کند.

اما در ابتدای اجرای قرارداد چارترینگ، پرداخت دو نوع از هزینه از مستاجر انتظار می‌­رود. اولین آن شامل پرداخت اجاره‌بهای کشتی است که باید با توجه به توافقات طرفین در ضمن قرارداد صورت پذیرد.

در نتیجه ممکن است که در یک مرحله یا چند مرحله پرداخت صورت گیرد، ممکن است تضامنی از مستاجر دریافت شود یا ممکن است تمام اجاره‌بها به صورت پیش پرداخت از وی دریافت شود.

علاوه بر اجاره‌بها که پرداخت آن بر مستاجر ضروری است، کمیسیون واسطه قرارداد نیز ممکن است که تماما یا تنها بخشی از آن، به عهده مستاجر باشد که در این صورت باید پس از امضای قرارداد نسبت به پرداخت آن اقدام نماید.

معمولا کمیسیون فورواردر به صورت یکجا و نقدا پرداخت می‌­شود، با این حال شخص مسئول برای پرداخت و نیز نحوه و شرایط پرداخت با توجه به توافقات طرفین ممکن است منحصر به فر باشد که در هر حال توافقات آن‌­ها ملاک عمل خواهد بود.

نوع دیگری از هزینه­‌ها که می‌­تواند بر عهده مستاجر باشد، شامل هزینه‌­های سفر است. هزینه‌­های سفر به ویژه در چارترینگ از نوع زمان، به عهده مستاجر خواهد بود.

نحوه و شرایط پرداخت هزینه‌­ها و نیز زمان پرداخت هزینه، ممکن است پیش از آغاز سفر باشد یا ممکن است اصلا از نوع پرداخت هزینه نبوده بلکه مستاجر راسا انجام برخی امور را تعهد کرده باشد.

در هر حال مرحله پرداخت هزینه­‌ها در آغاز رابطه استیجاری طرفین نقش مهمی به عهده دارد.

بسته‌بندی و تحویل بار

بسته­‌بندی و تحویل بار که به معنای آماده‌سازی مرسوله جهت انتقال است، همانطور که پیش از این اشاره شد، ممکن است که به عهده هر یک از مالک کشتی یا مستاجر قرارداد چارترینگ باشد.

این مرحله، صرف نظر از آن که به عهده کدام یکی از طرفین باشد، برای اجرای قرارداد چارترینگ و شروع سفر ضروری است.

توضیح آن که بسته‌­بندی مرسولات باید متناسب با نوع مرسوله، حجم و اندازه مرسوله، روش بارگیری و تخلیه، نوع کشتی، مسیر بین مبدا و مقصد و نیز مدت زمان سفر انجام شود.

پس از بسته‌ب­ندی نیز باید مرسولات در محل بارگیری آماده شوند که ممکن است انتقال آن‌­ها تا محل بارگیری را مستاجر به عهده گرفته باشد یا خدمات حمل آن‌­ها را نیز مالک کشتی بر عهده گرفته باشد یا از شخص ثالث کمک گرفته شود.

دریافت رسید و صدور بارنامه

سندی که توسط نماینده کشتیرانی صادر شده و در اختیار مالک مرسوله قرار می‌­گیرد را بارنامه می‌­گویند.

بارنامه شامل اطلاعات فرستنده، گیرنده و بار بوده و در واقع سند احراز‌کننده­‌ای است که نماینده کشتیرانی صادر می‌­کند تا اعلام نماید که بار مذکور را تحویل گرفته است و برای حمل آماده ساخته است.

بارنامه یکی از اسناد مهم در حمل و نقل دریایی بوده و در واقع سند تکمیلی بر قرارداد حمل و نقل دریایی شمار می‌­رود.

معمولا ارائه بارنامه برای دریافت کالا مطالبه شده و تنها سندی است که با ارائه آن می‌­توان بار را تحویل گرفت.

در هر صورت بارنامه پیش از آغاز سفر دریایی محموله شما صادر می‌­گردد و به عنوان رسید بار عمل می‌­کند.

پیگیری وضعیت تا مقصد

پس از آن که مرسوله دریافت، بارگیری و جهت حمل آماده­‌سازی شد، مرحله سفر دریایی آغاز خواهد شد. در این مرحله، مرسوله از مسیر تعیین شده حمل شده و از نقطه مبدا تا نقطه مقصد منتقل می‌­گردد.

این مرحله که بین چند روز تا چند هفته به طول می‌­انجامد، در واقع تعیین کننده سرنوشت مرسوله در تحویل سالم و به موقع است و به همین سبب نیز تجار این مرحله را با دقت و گاهی نگرانی دنبال می‌کنند.

البته امروزه به لطف انواع تجهیزات الکترونیکی و خدمات آنلاینی که ارائه می‌­شود، می‌توان از سرنوشت و موقعیت مرسوله در تمام طول سفر آگاه شد و در نتیجه زمان دقیق تحویل به مرسوله را نیز آگاهی داشت.

تحویل در مقصد

قطعا هدف از هر سفر دریایی، تحویل مرسوله در مقصد به شخص ذ‌ی‌نفع است.

ذی‌نفع که معمولا با ارائه بارنامه و گاهی با برخی از اسناد و مدارک تکمیلی سمت خود را برای دریافت مرسوله اثبات می‌­کند شخصی است که مرسوله را در مقصد دریافت کرده و به سفر دریایی محموله خاتمه می‌­دهد.

البته باید اشاره کنیم که تحویل مرسوله که معمولا نقطه خاتمه مسئولیت فرستنده و نیز متصدی حمل هم هست، در اسناد خرید و فروش کالا و نیز قراردادهای حمل و نقل اهمیت بسیاری دارد زیرا نقطه انتقال ریسک را تعیین می‌­کند.

همچنین نقطه تحویل ممکن است در بندرگاه بر روی وسیله نقلیه، در بند و پس از تخلیه یا هر محل دیگری باشد که طرفین در توافقات فی‌­مابین آن را تعیین کرده باشند.

اصطلاحات مهم در چارتر کشتی

حمل و نقل دریایی نه تنها یک نوعی از تجارت است بلکه جالب است بدانید که یک رشته و دانش تخصصی است که از مفاهیم و اصطلاحات اختصاصی خود بهره می‌­برد.

در واقع بسیاری از کلمات و عباراتی که در لغت معنای مشخصی دارند، زمانی که به بستر حمل و نقل دریایی و قراردادهای چارترینگ وارد می­‌شوند، معنایی متفاوت پیدا کرده و مفهوم آن برای اهل فن کاملا مشخص است.

در ادامه برخی از پرکاربردترین و مهم‌­ترین اصطلاحاتی که در قراردادهای چارترینگ کشتی به کار می‌­رود را با تعریف آن‌­ها ارائه می­‌نماییم.

• Ship chartering: قرارداد اجاره کشتی از نوع چارترینگ یا چارتر کشتی یا اجاره کشتی.
• Head charterer: اجاره‌کننده اول کشتی یا مستاجر در قرارداد چارترینگ کشتی از مالک کشتی اجاره می‌­کند.
• Sub charterer: اجاره کننده دوم کشتی یا مستاجری که کشتی را از مستاجر اول کشتی اجاره می‌­نماید.
• /POL/Port of Loading: بندر بارگیری که محموله در آن نقطه بر روی کشتی بارگیری خواهد شد و سفر دریایی آغاز می‌­گردد.
• POD/Port of Discharge: بندر تخلیه که محموله در آن نقطه از کشتی تخلیه شده و سفر دریایی خاتمه می‌­یابد.
• Target Rat: نرخ حمل پیشنهادی تا میزان محموله­‌ای که به صورت میانگین با کشتی منتقل خواهد شد.
• Owners: مالک کشتی که طرف اول در قرارداد چارترینگ کشتی را نیز شامل می‌­شود.
• Voyage charter: قرارداد چارترینگ کشتی از نوع سفر که طی آن خدمات و منافع کشتی برای انجام تنها یک سفر خاص توسط مالک به مستاجر منتقل شده است.
• Time Charter: قرارداد چارترینگ از نوع زمان که به وسیله آن منافع کشتی و ارائه خدمات حمل و نقل کشتی، برای مدت زمان خاصی از مالک به مستاجر منتقل شده است و تنها به مستاجر تعلق خواهد داشت.

بارنامه و جزئیات آن

همان­طور که اشاره کردیم بارنامه به سندی گفته می‌­شود که پیش از آغاز سفر دریایی برای محموله تنظیم شده و در اختیار فرستنده قرار می‌­گیرد.

بارنامه که دارای انواع مختلفی است، در حمل و نقل دریایی از اهمیت و جایگاه ویژه‌­ای برخوردار است.

همچنین باید اشاره کنیم که هر بارنامه ضرورتا شامل اطلاعات هویتی فرستنده کالا، اطلاعات هویتی گیرنده محموله، اطلاعات محموله شامل نوع، اندازه، وزن، تعداد بسته­‌بندی و نوع بسته­‌بندی، مبدا و مقصد سفر دریایی و مسیر سفر دریایی است.

همچنین باید بدانید که بارنامه دریایی، انواع مختلفی دارد که در زیر به معرفی تعدادی از آن‌­ها خواهیم پرداخت:

بارنامه ‌THROUGH BILL OF LADING) TBL)

بارنامه معمولی که اولین نوع از بارنامه بوده و اتفاقا بیشترین تکثیر را تنظیم و تحویل دارد. این نوع بارنامه شامل همان اطلاعاتی است که پیش از این اشاره شد.

بارنامه سراسری (Through BL)

چنانچه مرسوله از طریق چند وسیله نقلیه و جابه‌­جایی بین وسایل نقلیه بین نقطه مبدا تا مقصد منتقل شود، بارنامه سراسری صادر می‌­شود که تعداد وسایل نقلیه و مشخصات هر کدام را در آن قید می‌­نمایند.

بارنامه دریایی (Liner BL)

چنانچه محموله در حال انتقال با کشتی باشد که به صورت منظم و دوره­ای خدمات حمل و نقل ارائه نماید، بارنامه­‌های دریایی صادر می‌­شود که به عبارتی نشان از تجربه کشتی و تکرار سفرهای دریایی کشتی دارد.

بارنامه چارتر (Charter Party BL)

چنانچه شخصی کشتی را به صورت اختصاصی در اختیار خود داشته باشد، برای وی بارنامه چارتر صادر می‌­شود.

البته که بارنامه چارتر با قرارداد چارتر متفاوت است. زیرا این بارنامه تنها اثبات می­‌کند که کلیه محموله در ازای یک بارنامه بارگیری شده است حال آن که قرارداد چارتر، منافع کشتی را در مدت قرارداد در مالکیت مستاجر قرار می‌­دهد.

بارنامه حمل مرکب فیاتا (F.B.L)

فیاتا مخفف عبارت فدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های شرکت‌های فورواردر و کارگزاران بار است که مشابه بارنامه چارتر تنظیم می‌شود.

اهمیت این بارنامه در طریق تنظیم استاندارد آن است که مطابق با اسناد و آیین‌­نامه بین ­المللی صورت می‌­پذیرد.

بارنامه مقید

چنانچه کشتی که در حال سفر است از عیوب فنی یا فیزیکی برخوردار باشد و با این حال محموله بر آن بارگیری شده باشد، نوع بارنامه صادره از نوع مقید خواهد بود.

بارنامه شخص ثالث

چنانچه شخص ثالثی تعهداتی در انتقال کالا یا مرسوله به عهده داشته باشد و یا آن که حمل کلیه مرسولات از متصدی حمل و نقل برنیاید و در نتیجه از خدمات شخص ثالث بهره برده شود، برای وی بارنامه شخص ثالث صادر می­‌شود.

قوانین مرتبط با چارتر کشتی

قراردادهای چارترینگ از جمله قراردادهایی هستند که در حمل و نقل دریایی بین المللی کالا و مرسوله مورد استفاده قرار می‌­گیرند و در نتیجه نه تنها از قوانین و مقررات حاکم بر قراردادها در سطح ملی و بین ­المللی تبعیت می­‌کنند بلکه از برخی از مقررات حاکم بر حمل و نقل دریایی نیز متاثر هستند.

در واقع اولین قانونی که بر این قراردادها حکم­فرما خواهد بود، عبارت است از قانون تابعه بر قرارداد.

قانون تابعه چنانچه قرارداد از نوع داخلی باشد، قانون محل انعقاد قرارداد خواهد بود لیکن چنانچه قرارداد بین ­المللی باشد، به نحوی است که طرفین تعیین تکلیف کرده‌­اند و یا مقررات تعارض قوانین تعیین نموده باشد.

این قوانین تنها بر قرارداد یاد شده از حیث قراردادی، همچون تعهدات، نقض تعهدات، الزام به اجرای تعهدات، صحت یا بطلان قرارداد، جبران خسارات و مواردی از این قبیل حکم­فرما هستند.

برخی دیگر از مقرراتی که در چارترینگ کشتی تاثیرگذار هستند، در سطح ملی قوانین گمرکی هستند که بر نحوه ترخیص کالا از گمرک در حال حمل، از گمرکات مبدا و مقصد و در صورت نیاز گمرکات کشورهای واسطه حاکم هستند.

این قوانین با اینکه ملی هستند لیکن برای هر شخص خارجی که قصد داشته باشد به خاک کشور ملی وارد شود یا اقدامی در خاک آن کشور انجام دهد نیز لازم الرعایه هستند.

در سطح بین المللی نیز باید به کنوانسیون TIR اشاره کنیم. این کنوانسیون امتیاز عدم بازرسی برای کشتی‌­های متبوع دولت‌­های عضو به همراه می‌­آورد.

به نحوی که کشتی که تحت پرچم یکی از کشورهای عضو باشد، جز در مواقعی که کشتی یا محموله مشکوک به نظر آید، بازرسی نشده و نیز از پرداخت عوارض در مرزهای کشورهای واسطه مبری خواهد بود.

همچنین کنوانسیون CMR مقرراتی را تنظیم کرده است که روابط بین حمل‌کننده، فرستنده و گیرنده را مدیریت و تنظیم می‌­نماید.

و در نهایت باید به کنوانسیون کالای خطرناک (ADR) که صرف نظر از قرارداد داخلی بین­ طرفین بر هر گونه سفر دریایی و حمل و نقل کالا و مرسولات حکم فرماست و انواع کالاهای مجاز، مشروط و ممنوع از حمل و نقل دریایی و نیز شرایط و ضوابط از حیث بسته‌­بندی، بارگیری، حمل و تخلیه استاندارد و مناسب را که به سلامت انسان، محیط زیست و گونه­‌های گیاهی و جانوری آسیب وارد نیاورد را تعیین تکلیف کرده است.

شرکت نیک پاد دریا که در حوزه حمل و نقل بین المللی کالا و مرسولات فعالیت دارد، در حوزه انتقال دریایی کالا و مرسولات شما نیز با بهره‌­گیری از کادری حرفه‌­ای و ماهر و مدیریتی متخصص و مجرب با ارائه نرخ‌های به صرفه و رقابتی انواع خدمات را به صادرکنندگان و واردکنندگان انواع محمولات من جمله کالاهای سنگین و نیمه سنگین، فله، کانتینر، محموله‌­های پروژه‌ای و غیره ارائه می‌­نماید که از ­جمله آن‌­ها خدمات چارتر کشتی است.

خدمات نیک پاد دریا که دارای نمایندگان رسمی در تمام کشورها بوده، می­‌تواند شما را در حمل محموله­‌های خود به صورت چارتری و از طریق تمام مرزهای ایران، به همراه خدمات ترخیص کالا و تحویل با پرداخت حقوق و عوارض گمرکی DD، ضمن بسته‌بندی و پالت بندی کالا مطابق با استانداردهای یاتا و فیاتا و حمل و مدیریت محمولات پروژه­ای همراهی کرده و نیاز شما را مهندسی و تامین نماید.