اخذ کارت بازرگانی
کارت بازرگانی به عنوان یک مجوز و اولین سندی است که برای انجام واردات و اصولا انجام فعالیت بازرگانی بینالمللی باید اخذ گردد.
در واقع کارت بازرگانی که توسط اتاق بازرگانی ایران صادر میشود، به این معناست که شخص اجازه فعالیت تجاری در بازارهای بینالمللی، شامل واردات و صادرات را خواهد داشت.
اخذ کارت بازرگانی ممکن است که توسط شخص حقیقی یا شخص حقوقی انجام شود. شخص حقیقی به فردی گفته میشود که راسا و به نام خود قصد واردات کالا به کشور و فروش آن در بازارهای داخلی را داشته باشد.
برای مثال بسیاری از کسبه و مغازه داران قدیمی، محصولات وارداتی خود را شخصا به کشور وارد میکنند که برای انجام این عمل احتیاج به داشتن کارت بازرگانی دارند.
گروه دیگر، یعنی اشخاص حقوقی، به حالتی گفته میشود که یک شرکت تجاری که فعالیت تجاری فعال دارد، به نام مدیر شرکت اما به نفع شرکت کارت بازرگانی دریافت میکند.
در این حال آن شرکت میتواند نسبت به واردات کالا، تنظیم قرارداد بینالمللی، تامین وجه، حمل کالا تا کشور و ترخیص آن از گمرکات ایران اقدام نماید.
تعیین زمینه فعالیت
فعالیت تجاری چه در سطح داخلی باشد و چه در سطح بینالمللی، به میزانی گسترده است که هیچ شخص حقیقی یا حقوقی نمیتواند به تمام حوزههای آن ورود نماید.
برای مثال نمیتوان از یک شرکت تجاری انتظار داشت که همزمان محصولات آرایشی و ماشین آلات صنعتی وارد نماید.
لزوم تعیین زمینه فعالیت، نه تنها از بابت اخذ مجوزهای مربوطه وجود دارد، بلکه از بابت آشنایی و شناخت قوانین و مقررات مربوطه، ارتباط موثر با دیگر کشورها و تولیدکنندگان خارجی، آشنایی با قوانین ترخیص کالا نیز اهمیت به سزایی دارد.
همچنین باید حوزه فعالیت انتخاب شود که با توجه به نیازهای داخلی، قیمت تمام شده کالاهای خارجی و سهم آن با توجه به نمونههای موجود در بازار، محدودیتها و تسهیلات مالیاتی و گمرکی، با هدف نهایی از واردات کالا تناسب داشته باشد.
به همین سبب انتخاب زمینه فعالیت، از مهمترین اقدامات و گامهایی است که باید برای داشتن یک فعالیت بازرگانی مناسب و واردات کالا در پیش گرفت.
پیدا کردن تامین کننده کالا
تامین کنندگان کالا شامل تولیدکنندگان و عرضه کنندگان آن است. در نظر داشته باشید که ممکن است کالای مورد نظر شما را بتوان از چندین کشور مختلف به کشور وارد کرد.
اما انتخاب کشور مناسب و پیدا کردن تامین کننده متناسب، از چالشهای مهم و نکات اساسی در یک فعالیت بازرگانی موفق است.
در واقع نه تنها پیدا کردن تامین کننده میتواند با چالش همراه باشد، حتی ارتباط گرفتن و ایجاد رابطه بازرگانی نیز به تنهایی نکات متعددی را در خود جای داده است.
در هر صورت در نظر داشته باشید که تامین کننده شما باید کالایی متناسب با بازار داخلی، همسو با هدف واردات را با قیمت متناسب در اختیار شما بگذارد.
همچنین باید در فرآیند تامین و تحویل کالا قابل اعتماد بوده و از بابت مقررات داخلی و بینالمللی، امکان همکاری با تامین کننده وجود داشته باشد.
مذاکره با فروشنده و دریافت پروفرما
پروفرما به عنوان فاکتور اولیه اعلام قیمت شناخته میشود. در واقع پس از آن که حوزه فعالیت خود را انتخاب کرده و یک یا چند تامین کننده مناسب را شناسایی کردید، نوبت به آن میرسد که با فروشنده یا تامین کننده ارتباط بگیرید.
در این مرحله که میتواند به طریق کتبی یا مذاکره تلفنی باشد، شما باید هدف و نیاز خود را مطرح کرده و از تامین کننده درخواست اعلام قیمت نمایید.
اعلام قیمتی که در این مرحله انجام میگیرد، تنها از بابت اطلاع رسانی نیمه رسمی است و هیچ تعهدی برای شما یا فروشنده ایجاد نمینماید.
در پیش فاکتور یاد شده، مهمترین مشخصات از کالا توسط فروشنده اعلام شده و قیمت آن نیز تعیین میگردد.
در نتیجه شما میتوانید چند پیش فاکتور را با هم مقایسه کرده و از اطلاعات مختلفی همچون مشخصات فنی و کامل کالا، سازنده کالا، کشور مبدا، کشور مقصد، تعداد کالا، وزن و ابعاد آن مطلع گردید.
نکته مهم در تهیه پیش فاکتورها توجه به تاریخ اعتبار آنها است. در نظر داشته باشید که در این مرحله شما قصد دارید بهترین گزینه خود را شناسایی و قطعی نمایید. در نتیجه باید به مدت اعتبار پیش فاکتور توجه داشته باشید تا مقایسه حقیقی بین آنها انجام دهید.
همچنین اطلاعات تماس فروشنده و نیز زمانی که فروشنده میتواند کالای شما را تهیه و جهت تحویل آماده سازد نیز در این مرحله تعیین میگردد. البته میتوانید تعهدات جانبی همچون حمل و نقل مرسوله و نیز بیمه آن را نیز در این مرحله استعلام نمایید.
دریافت مجوزهای مربوطه و انجام ثبت سفارش
برای انجام واردات کالا به کشور علاوه بر مراحل عادی که برای انتخاب محصول و ارتباط گرفتن با تامین کننده و انتخاب مرسوله باید طی نمایید، یک مرحله دیگر نیز در مراجع داخلی وجود دارد که شامل ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت است.
این سامانه که اطلاعاتی همچون نوع کالا و پیش فاکتور را از شما درخواست مینماید، از بابت آن است که مجوز واردات کالا به کشور را بتوانید دریافت نمایید.
در واقع با توجه به کالایی که قصد واردات آن به کشور را دارید ممکن است که انواع مجوزهای اختصاصی یا مجوزهای عمومی برای ترخیص کالا از گمرک نیاز داشته باشید.
تهیه این مدارک، مشروط است به آن که در سامانه مذکور، قصد خود از واردات کالا، نوع کالا و نیز پیش فاکتور مربوطه را اعلام نموده باشید.
دریافت تخصیص ارز مورد نیاز و حواله مبلغ پروفرما
با توجه به اینکه خرید محصولات معمولا با ارزهای خارجی انجام میشود و تهیه ارز مربوطه اصولا توسط تجار و بازرگانان میسر نیست، انواع متفاوتی از ارزهای قابل تخصیص و ارائه به تجار پیشبینی شده است.
از جمله این موارد میتوان به ارزهای دولتی، نیمایی، ارز آزاد، ارز حاصل از صادرات و یا ارز از محل صادرات اشاره نمود.
تخصیص ارز از محل هر یک از منابع یاد شده، مشروط است به اینکه پس از ثبت پیش فاکتور در سامانه یاد شده، مجوزهای مربوط به واردات کالا را دریافت کرده باشید و در نتیجه درخواست واردات کالای شما تایید شده باشد.
در این مرحله میتوانید با فروشنده توافق نمایید و مبلغ پیش فاکتور توسط دولت از محل یکی از منابع یاد شده پرداخت خواهد شد. البته پرداخت هزینه نهایی خرید و واردات کالا ممکن است با توجه به توافقات شما و فروشنده به طرق مختلفی همچون حواله ارز، وصول اسنادی، اعتبار اسنادی و پرداخت به وسیله چک نیز انجام گیرد.
تعیین روش حمل و نقل و بیمه کالا
در یک قرارداد خرید و فروش بینالمللی نکات متعددی وجود دارد که قطعا باید تعیین تکلیف گردد. اما از جمله مهمترین این نکات که سرنوشت مرسوله شما و تحویل سالم و به موقع آن نقش اساسی دارد، وضعیت بیمه و حمل و نقل کالا است.
در واقع اینکه کدام یک از طرفین، مسئولیت حمل کالا تا مقصد و نیز بیمه آن را به عهده گرفته باشند، نه تنها در هزینه تمام شده نهایی بسیار موثر است، بلکه حدود مسئولیتها و ریسک خرید و فروش را برای طرفین تغییر میدهد.
به همین سبب نیز از جمله مهمترین نکاتی که باید با فروشنده خود حل و فصل نمایید، تعیین شیوه و کیفیت حمل و نقل و بیمه مرسوله است. طبیعتا این توافق باید پیش از امضای قرارداد و تهیه مقدمات پرداخت هزینه انجام گیرد.
حمل و ترخیص کالا
پس از آن که کالای مناسب خود را شناسایی کردید، با توجه به پیش فاکتور دریافت نموده توانستید مجوز واردات به کشور را تهیه کرده و قرارداد خرید را نهایی نمایید، مرحله حمل کالا تا گمرکات ایران و ترخیص آن از گمرک را خواهیم داشت.
در این مرحله، حمل و نقل با توجه به نوع محموله شما، کشور مبدا و نیز توافقات فیمابین ممکن است به یکی از روشهای حمل دریایی، حمل زمینی یا حمل هوایی انجام شود. همچنین ممکن است که مسئولیت حمل به عهده شما، فروشنده یا شخص ثالثی نهاده شده باشد.
در نهایت پس از آن که کالا به سلامت تا مرز کشور و گمرکات ایران حمل گردید، نوبت به ترخیص آن از گمرک خواهد رسید.
در مرحله ترخیص کالا از گمرک، قصد دارید که اجازه ورود کالای خارجی به کشور را از سازمان گمرکات کشور دریافت کنید. برای این منظور ضروری است که اسناد و مدارک مربوطه که
- اولا مالکیت شما نسبت به مرسوله را اثبات نماید
- و ثانیا حقوق و تکالیف مربوط به گمرکات را تامین نماید را تهیه و به نهادهای مربوطه ارائه نمایید.
پس از انجام تشریفات ترخیص کالا، شما میتوانید کالا را از انبار گمرک خارج کرده و تا مقصد نهایی خود حمل نمایید.
در نتیجه ترخیص از گمرک، آخرین مرحله است که شما را به یک واردات موفق نائل مینماید.